W nowoczesnym ogrodnictwie stawia się na detal, którego efektywność zależy od stylu. A stylu nie można odmówić akcesoriom i dekoracjom wykonanym ze stali typu Corten. Ten niezwykły, industrialny materiał robi prawdziwą furorę w ogrodach. Sprawdź, jak pięknie prezentują się donice wykonane ze stali kortenowskiej i dlaczego warto na nie postawić w trakcie tworzenia aranżacji.
Corten – elegancki materiał do ogrodu i nie tylko
Corten, znany również jako stal kortenowska, to wyjątkowy materiał, który zdobywa coraz większą popularność w architekturze krajobrazu i aranżacji ogrodów. Jego nazwa pochodzi od dwóch głównych cech materiału: CORrosion resistance (odporność na korozję) oraz TENsile strength (wytrzymałość na rozciąganie). Został on opracowany w latach 30. XX wieku przez amerykańską firmę U.S. Steel, która poszukiwała stali o zwiększonej odporności na warunki atmosferyczne.
Proces produkcji stali Corten polega na dodaniu do tradycyjnej stali niewielkich ilości miedzi, chromu, niklu i fosforu. Dzięki temu materiał zyskuje unikalną właściwość – w kontakcie z wilgocią i powietrzem na jego powierzchni tworzy się naturalna, ochronna warstwa patyny. To właśnie ta rdzawa powłoka zabezpiecza stal przed dalszą korozją, a jednocześnie nadaje jej niepowtarzalny, estetyczny wygląd.
Cechy charakterystyczne stali Corten
Stal kortenowska wyróżnia się cechami, które są pożądane w kontekście ozdób, dekoracji i akcesoriów ogrodowych. Wiele osób stawia właśnie na nią ze względu na jej:
- wytrzymałość – jest odporna na uszkodzenia mechaniczne i działanie czynników atmosferycznych;
- niskie koszty utrzymania – patynowana powierzchnia nie wymaga konserwacji ani dodatkowych powłok ochronnych;
- estetykę – charakterystyczny, rdzawy kolor, który z czasem nabiera głębszych odcieni, stanowi unikalny element dekoracyjny.
Szczególnym wyróżnikiem tego materiału jest proces patynowania. Kiedy stal kortenowska wystawiona jest na działanie powietrza i wilgoci, na jej powierzchni rozwija się cienka warstwa tlenków żelaza, czyli patyna. Co ważne, nie jest to tradycyjna korozja, która osłabia metal. Patyna działa bowiem jako naturalna tarcza ochronna, zabezpieczając głębsze warstwy materiału przed degradacją. Proces ten trwa od kilku miesięcy do nawet kilku lat i jest całkowicie naturalny, choć w niektórych przypadkach można go przyspieszyć za pomocą specjalnych zabiegów chemicznych. Patyna zmienia swoje odcienie w zależności od warunków środowiskowych – początkowo jest jasnobrązowa, by z czasem przybrać głęboki, rdzawy kolor.
Stal cortenowska w ogrodzie i nie tylko
Materiał typu Corten jest niezwykle wszechstronny – znajduje zastosowanie zarówno w dużych projektach architektonicznych, jak i mniejszych realizacjach ogrodowych. Dzięki swojej odporności i eleganckiemu wyglądowi jest idealny do tworzenia elementów małej architektury. W ogrodach szczególnie popularne są wykonane z niego donice, obrzeża i palisady, a także ścieżki czy płyty dekoracyjne.
Oprócz tego wykorzystuje się go również w większej skali w budownictwie, np. do tworzenia elewacji budynków, mostów czy mebli miejskich (ławek, śmietników). Jego industrialny, surowy wygląd sprawia, że doskonale komponuje się z nowoczesnymi, minimalistycznymi aranżacjami, dodając im charakteru i elegancji.
Wyroby ze stali cortenowej – które warto mieć?
Jednym z najpopularniejszych wyrobów ze stali cortenowej są donice ogrodowe. Ich wytrzymałość, naturalna odporność na warunki atmosferyczne oraz niepowtarzalny wygląd sprawiają, że idealnie nadają się zarówno do przestrzeni zewnętrznych, jak i wnętrz. Donice corten dostępne są w różnych kształtach – od klasycznych kwadratowych i prostokątnych po oryginalne, geometryczne formy. Świetnie sprawdzają się jako pojemniki na:
- niskie rośliny ozdobne;
- trawy i byliny;
- małe drzewa lub krzewy, takie jak klony palmowe czy bukszpany.
Donice cortenowe mogą być wykorzystane jako soliter (pojedynczy element dekoracyjny) lub stanowić część większych kompozycji, np. przy tarasach, ścieżkach czy wejściach do domu. Ich surowy, industrialny charakter doskonale kontrastuje z zielenią, tworząc nowoczesny i spójny efekt.
Zobacz donicę Corten 500x500x500
Inne polecane wyroby ze stali cortenowej:
- obrzeża i palisady – wytyczają ścieżki ogrodowe, oddzielają rabaty i trawniki, zapewniając estetyczne wykończenie, są funkcjonalną alternatywą dla kamienia czy drewna;
- ścianki i pergole – pełnią funkcję dekoracyjną oraz praktyczną, np. jako przegrody przestrzeni w ogrodzie czy podpory dla roślin pnących;
- ogniska i paleniska – idealne do stworzenia klimatycznego zakątka na chłodniejsze wieczory (stal cortenowa jest odporna na wysokie temperatury, dzięki czemu paleniska są trwałe i bezpieczne w użytkowaniu);
- fontanny i inne elementy wodne – woda spływająca po rdzawym materiale tworzy efektowny kontrast i przyciąga uwagę (elementy te doskonale sprawdzają się w nowoczesnych oraz naturalistycznych ogrodach);
- meble ogrodowe – stoły, ławy czy siedziska ze stali cortenowej wprowadzają industrialny akcent do przestrzeni wypoczynkowej;
- rzeźby i dekoracje – nietuzinkowe ozdoby, które stanowią artystyczny element kompozycji.
Do jakich stylów pasują wyroby ze stali cortenowej?
Stal cortenowa, dzięki swojemu surowemu, industrialnemu wyglądowi, świetnie komponuje się z różnymi stylami aranżacyjnymi. Szczególnie polecana jest do:
- stylu nowoczesnego i minimalistycznego – gdzie dominuje prostota form i oszczędność kolorystyczna (wyroby cortenowe doskonale współgrają z betonem architektonicznym, szkłem oraz stalą nierdzewną);
- stylu industrialnego – surowość stali cortenowej idealnie wpisuje się w loftowe, przemysłowe aranżacje, zarówno w ogrodzie, jak i w domu;
- stylu rustykalnego – rdzawa patyna cortenu tworzy harmonijny duet z naturalnym drewnem oraz kamieniem (w połączeniu z zielenią roślin nadaje ogrodowi sielskiego, ale jednocześnie eleganckiego charakteru);
- stylu naturalistycznego – wyroby z cortenu wtapiają się w otoczenie i pięknie komponują się z dziką roślinnością, trawami ozdobnymi oraz wodą.
Stal cortenowa zyskuje wyjątkowy charakter, gdy zestawiona jest z odpowiednimi materiałami. Najlepiej współgra z:
- drewnem – kontrast między ciepłem drewna a chłodem stali tworzy przytulną, a zarazem nowoczesną kompozycję;
- betonem architektonicznym – surowa estetyka betonu podkreśla industrialny charakter cortenu;
- kamieniem naturalnym – szczególnie łupkiem, piaskowcem lub granitem;
- szkłem – nowoczesne połączenie, które dodaje lekkości wyrobom ze stali.
Warto również zadbać o towarzystwo odpowiednich roślin w pobliżu elementów wykonanych z cortenu. Prezentują się one doskonale w towarzystwie traw ozdobnych, takich jak miskanty czy rozplenice; roślin o wyrazistym pokroju, np. bambusów lub host oraz drzew i krzewów liściastych o jasnej, zielonej barwie liści, które kontrastują z rdzawym kolorem stali.
Dekoracje cortenowe najlepiej prezentują się jako wyraziste akcenty w przestrzeni przy wejściu do domu (donice lub rzeźby witające gości wprowadzają nowoczesny, elegancki akcent), na tarasach i balkonach (meble ogrodowe tworzą spójną aranżację z otaczającą przestrzenią) oraz w nowoczesnych ogrodach (wzdłuż ścieżek, przy rabatach czy jako centralny punkt kompozycji).
Zobacz także inne nasze metalowe akcesoria do ogrodu
Jak dbać o akcesoria z cortenu?
Stal cortenowa to materiał, który słynie z niskich wymagań konserwacyjnych. Jego największą zaletą jest naturalny proces patynowania, dzięki któremu z czasem staje się coraz bardziej odporna na korozję i zyskuje niepowtarzalny wygląd. Mimo to, warto wiedzieć, jak dbać o akcesoria z cortenu, by cieszyć się ich estetyką i trwałością przez długie lata.
Mycie i czyszczenie cortenu
Czyszczenie akcesoriów z cortenu nie wymaga skomplikowanych zabiegów ani specjalistycznych środków. Wystarczy przestrzegać kilku prostych zasad:
Czym czyścić?
Do mycia wystarczy woda z łagodnym detergentem (np. płynem do mycia naczyń) oraz miękka ściereczka lub gąbka. Należy unikać agresywnych środków chemicznych oraz szorstkich szczotek, które mogłyby zarysować powierzchnię patyny.
Jak myć?
W przypadku donic lub innych elementów ogrodowych, można po prostu spłukać powierzchnię wodą z węża ogrodowego, a następnie delikatnie przetrzeć. Przy większych zabrudzeniach można użyć myjki ciśnieniowej, ale na niskim ciśnieniu.
Czego unikać?
Nie stosuj preparatów antykorozyjnych – patyna na cortenie to naturalna warstwa ochronna, a jej rozwój jest pożądany.
Na co zwrócić największą uwagę?
Choć corten jest wyjątkowo trwały, warto zwrócić uwagę na kilka kwestii:
- odpływ wody – donice czy paleniska powinny mieć odpowiednie otwory odpływowe, by nie gromadziła się w nich woda (jeśli w nich stoi może to wpływać na nierównomierne patynowanie i przyspieszać procesy korozyjne);
- unikanie kontaktu z innymi metalami – akcesoria z cortenu nie powinny mieć bezpośredniego kontaktu z metalami, które mogą powodować reakcje chemiczne i nieestetyczne przebarwienia;
- powierzchnia pod cortenem – podczas pierwszego etapu patynowania (kiedy warstwa ochronna się rozwija), corten może pozostawiać rdzawe zacieki na podłożu, np. na kamieniu, betonie czy płytkach, warto o tym pamiętać, planując ustawienie donic czy innych wyrobów (można również zabezpieczyć powierzchnię specjalnym impregnatem).
Co jest naturalnym procesem patynowania, a co powinno wzbudzić niepokój?
Patynowanie stali cortenowej to naturalny proces, który przebiega w kilku etapach. Początkowo powierzchnia może wyglądać na niejednolitą, z plamami i przebarwieniami – to normalne zjawisko. Z czasem patyna nabierze równomiernego, głębokiego koloru.
W pierwszych miesiącach użytkowania mogą pojawić się zacieki – zwłaszcza w deszczową pogodę. Jest to całkowicie naturalne i ustępuje, gdy proces patynowania zostanie zakończony.
Jeśli jednak zauważysz głębokie wżery lub strukturalne uszkodzenia, np. odkształcenia materiału, może to oznaczać, że stal została niewłaściwie wykonana lub nie jest prawdziwym cortenem. W takim przypadku warto skonsultować się z producentem.
Czy można odświeżać corten?
Tak, akcesoria z cortenu można odświeżyć, jeśli ich wygląd nie spełnia oczekiwań. Można m.in. przyspieszyć proces patynowania, używając specjalnych preparatów. Są one dostępne w formie roztworów, które aplikuje się na powierzchnię cortenu. Oprócz tego, wygląd stali kortenowej można zmienić usuwając z niej zabrudzenia. Jeśli na powierzchni pojawiły się plamy organiczne (np. mech, glony) lub ślady po wodzie, można je usunąć za pomocą miękkiej szczotki i roztworu wody z octem.
Sezonowe użytkowanie i przechowywanie
Akcesoria z cortenu są przeznaczone do całorocznego użytku na zewnątrz. Nie wymagają okrywania ani przechowywania w suchych pomieszczeniach. Warto jednak regularnie kontrolować ich stan, szczególnie po okresie zimowym, kiedy mogą wystąpić duże zmiany wilgotności i temperatury.
Szukasz ozdób ze stali kortenowskiej do swojego ogrodu lub na taras? Sprawdź, co ma w swojej ofercie marka Kamberg – prawdziwy mistrz sztuki ślusarskiej. W naszym portfolio znajdziesz m.in. donice cortenowe, które uświetnią wygląd Twojej działki i będą doskonale prezentować się jako wizytówka ogrodu.
